Khái niệm pháp lý
Bản quyền tác giả
-
Là quyền của tác giả, chủ sở hữu đối với tác phẩm do mình sáng tạo.
-
Bao gồm: tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học; sách, tranh, nhạc, phần mềm, bài báo, kịch bản quảng cáo…
-
Cơ sở pháp lý: Điều 4, Điều 19 – 22 Luật SHTT 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2019, 2022).
👉 Ví dụ: Một nhiếp ảnh gia chụp bức ảnh, anh ta có bản quyền tác giả với bức ảnh đó.
Bản quyền liên quan
-
Là quyền của người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng đối với sản phẩm liên quan đến tác phẩm gốc.
-
Không phải là quyền tác giả trực tiếp, nhưng có giá trị bảo hộ độc lập.
-
Cơ sở pháp lý: Điều 17, Điều 29 – 31 Luật SHTT.
👉 Ví dụ: Ca sĩ thể hiện một ca khúc (tác phẩm của nhạc sĩ). Ca sĩ đó có bản quyền liên quan đối với phần biểu diễn.
Điểm khác biệt chính
| Tiêu chí | Bản quyền tác giả | Bản quyền liên quan |
|---|---|---|
| Chủ thể | Tác giả, chủ sở hữu tác phẩm | Người biểu diễn, nhà sản xuất ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng |
| Đối tượng bảo hộ | Tác phẩm gốc: văn học, nghệ thuật, khoa học… | Sản phẩm liên quan: buổi biểu diễn, bản ghi âm/ghi hình, chương trình phát sóng |
| Cơ sở phát sinh quyền | Phát sinh ngay khi tác phẩm được sáng tạo | Phát sinh khi biểu diễn/ghi âm/ghi hình/phát sóng |
| Thời hạn bảo hộ | Suốt đời tác giả + 50 năm sau khi tác giả mất | 50 năm kể từ năm tiếp theo của việc công bố, phát sóng |
| Ví dụ | Nhạc sĩ sáng tác ca khúc | Ca sĩ hát bài hát đó, hãng đĩa sản xuất album, đài truyền hình phát sóng |
Ví dụ thực tế dễ hiểu
-
Nhạc sĩ A sáng tác bài hát → có bản quyền tác giả.
-
Ca sĩ B hát bài đó trong liveshow → có bản quyền liên quan (người biểu diễn).
-
Công ty C thu âm và phát hành CD bài hát → có bản quyền liên quan (nhà sản xuất ghi âm).
-
Đài D phát sóng show diễn → có bản quyền liên quan (tổ chức phát sóng).
👉 Như vậy, một tác phẩm âm nhạc có thể cùng lúc phát sinh nhiều loại quyền khác nhau.
Ý nghĩa của việc phân biệt
-
Giúp doanh nghiệp và cá nhân sử dụng tác phẩm đúng pháp luật.
-
Tránh vi phạm khi livestream, quảng cáo, phát nhạc công cộng.
-
Xác định đúng đối tượng để xin phép và trả tiền bản quyền.
Kết luận
Hiểu rõ sự khác biệt giữa bản quyền tác giả và bản quyền liên quan giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi hợp pháp, đồng thời tránh rủi ro pháp lý khi sử dụng tác phẩm trong hoạt động thương mại, truyền thông.
Liên hệ tư vấn và hỗ trợ
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ LIÊN HOA GLOBAL
📞 Hotline: 0966.632.075
🌐 Website: www.lienhoaglobal.vn
🏢 Địa chỉ: Tầng 3 khối văn phòng, Tòa nhà SME Hoàng Gia, Đường Tô Hiệu, Phường Hà Đông, Thành phố Hà Nội
✅ Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ thủ tục nhanh chóng!
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Bản quyền tác giả và bản quyền liên quan cái nào quan trọng hơn?
Không cái nào quan trọng hơn, chúng bổ sung cho nhau. Tác phẩm gốc cần bản quyền tác giả, còn sản phẩm phát sinh cần bản quyền liên quan.
2. Có cần đăng ký mới phát sinh bản quyền không?
Không. Quyền phát sinh tự động khi tác phẩm hoặc sản phẩm được tạo ra. Tuy nhiên, đăng ký giúp dễ dàng chứng minh quyền sở hữu khi có tranh chấp.
3. Nếu muốn sử dụng một bài hát cho quảng cáo thì phải xin phép ai?
Phải xin phép chủ sở hữu bản quyền tác giả (nhạc sĩ) và chủ sở hữu bản quyền liên quan (ca sĩ, hãng thu âm).
4. Bản quyền liên quan có hiệu lực bao lâu?
50 năm kể từ năm tiếp theo của năm công bố, phát sóng hoặc ghi âm.
